Czy w Polsce można oddychać głęboko? Ekologie przemyca się w naszym życiu od najmłodszych lat. Uczymy się jak prawidłowo segregować śmieci, w jaki sposób oszczędzać wodę i jak ograniczać użytkowanie plastiku. Pomimo tego, że od przedszkola uświadamia nam się jak ważnym tematem jest troska o planetę Ziemię, w naszym kraju wciąż dużym problemem pozostaje bardzo zła jakość powietrza. Dbanie o środowisko to już nie tyle chęć, co obowiązek każdego obywatela. Polska jako członek Unii Europejskiej zajmuje miejsce w czołówce jeśli chodzi o zanieczyszczenie środowiska. Jak to zmienić i co wspólnego może mieć z tym street art?
Degradacja środowiska trwa, a w wyniku wieloletnich zaniedbań polskie powietrze należy do najbardziej zanieczyszczonych w całej Unii Europejskiej. W wielu rejonach Polski mieszkańcy oddychają powietrzem, które może nieść za sobą bardzo duże konsekwencje zdrowotne. Przyczynia się to też do rozwijania kryzysu klimatycznego. O ile na przestrzeni ostatnich lat udało się zagospodarować fundusze unijne w celu poprawy gospodarki wodnościekowej i gospodarki odpadami, o tyle zagadnienie zanieczyszczonego powietrza nie wzbudza już takich działań, które dążą do konsekwentnego rozwiązania problemu.
Zanieczyszczenia w powietrzu są naprawdę różnorodne, a nad coraz większą liczbą miast unoszą się pyły i metale ciężkie. Nie są one widoczne dla oka, ale są odczuwalne dla nas wszystkich.
Wdech miasta
Jakość powietrza ma ogromny wpływ na nasze zdrowie i codzienne funkcjonowanie. Dla naszego organizmu najgroźniejszy jest pył zawieszony, który przez swoją mikroskopijną budowę może dotrzeć w głąb naszych płuc, a niekiedy przenikać do krwioobiegu. Pył ten jest o tyle szkodliwy, iż mogą w nim występować metale ciężkie takie jak arsen czy rtęć. Niestety to niejedyne zanieczyszczenia, jakie można znaleźć w powietrzu. Są to też tlenki azotu, z których powstanie amoniak, dwutlenek siarki, benzen, benzopiren i ozon, który co prawda jest składową atmosfery, ale zawieszony w niej zbyt nisko staje się silnie toksyczny.
Powietrze pełne chemicznych związków to zagrożenie dla naszego zdrowia, a nawet życia. Wpływ zanieczyszczeń na centralny układ nerwowy może oddziaływać na upośledzenie zdolności poznawczych, sprawności umysłowej czy przyśpieszać proces starzenia. Układ oddechowy, zaburzony przez zanieczyszczenia nasila objawy astmy oraz powoduje przewlekłe choroby płuc. Natomiast nieczystości z powietrza wpływające na układ krążenia prowadzą do zawałów serca, zaburzeń jego rytmu czy nagłego zatrzymania krążenia.
Oddech sztuki
Co wspólnego z tym wszystkim ma street art? Sztuka od wieków daje rozrywkę, wpływa na emocje, a teraz… będzie dbać o zdrowie. “Ściany płucami miast” to innowacyjny projekt wykorzystujący nowe technologie. Murale wykonane w ramach projektu mają realny wpływ na oczyszczanie powietrza. Akcja ta powstała z inicjatywy krakowskiej firmy fotowoltaicznej. Jej celem jest stworzenie ekologicznych murali, które dzięki specjalnym farbom będą oczyszczać powietrze. 100 m² powierzchni pokrytej powłoką PF-10 Airsol oczyszcza nawet 100 m³ powietrza (między innymi zanieczyszczenia tlenków siarki i azotu, które przyczyniają się do powstawania smogu). Osłona, jaką wytwarza wykorzystywany materiał, jest wodoodporna, samoczyszcząca, a także bakteriostatyczna i odkażająca.
Projekt został zainicjowany przez pracowników Strefy Energii – firmy działającej w branży Odnawialnych Źródeł Energii, której misją jest szerzenie świadomej ekologii. Murale mają powstać w różnych miastach w południowej i środkowej Polsce. Pierwszy z nich zaplanowany został w Zduńskiej Woli. Projekt graficzny inspirowany był “Bajką o miasteczku”.
Oddychające murale powstają nie tylko w Polsce. Podobne działania podjęła Firma Converse, która utworzyła projekt pozwalający na namalowanie murali, które oczyszczą powietrze w kilku miastach na świecie. Globalna akcja marki Converse to odpowiedź na pandemię koronawirusa oraz zmiany klimatyczne. Murale wykonane specjalną farbą pojawiły się w 14 miastach m.in. w Sydney, Belgradzie, Limie, Johannesburgu, Bangkoku oraz w Warszawie. Całej akcji przyświecało hasło „Create Together For Tomorrow”.
Czy chcielibyście, aby wasze miasta też oddychały sztuką?
Źródła:
https://www.eea.europa.eu/pl/highlights/nowa-europejska-przegladarka-jakosci-powietrza
https://powietrze.malopolska.pl/baza/jakosc-powietrza-w-polsce-na-tle-unii-europejskiej/
https://airly.org/pl/wplyw-zanieczyszczenia-powietrza-na-zdrowie-czlowieka/
https://betamed.pl/poradniki/jakosc-powietrza-a-zdrowie/
Warszawa: odsłonięto mural, który oczyszcza powietrze
https://www.whitemad.pl/akcja-ekologiczne-murale-sciany-plucami-miast/
Autorka: Aleksandra Bajno – studentka Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej na UPJP2. Lubi wyzwania i chętnie się ich podejmuje. Często zagłębia się w politykę i chętnie o niej dyskutuje. W swoim życiu otacza się ludźmi, którzy dodają jej energii i napędzają do działania. Poza dziennikarstwem interesuje się medycyną. Marzy o wydaniu własnej książki.